Laboratorium to przestrzeń, gdzie znajdziesz próbki-kapsułki tekstów z nadchodzących numerów, fragmenty wypowiedzi naszych rozmówców, wolne myśli, recenzje i multimedia.
Nie wiesz, który numer odpowiada Twoim zainteresowaniom? Szukasz czegoś nowego? Jeśli chcesz tylko rzucić okiem na wybrane teksty, aby na tej podstawie zdecydować się na dalszą lekturę – to miejsce idealnie się do tego nadaje. Zapraszamy!
Filozofia receptą na przetrwanie – wywiad z dr hab. prof. UR Krzysztofem Bochenkiem
– Jednym z częściej powtarzanych dylematów ludzkości jest pytanie „być czy mieć”.
– My w Polsce właśnie teraz weszliśmy w ten dylemat.
W czasach komunistycznych nie było tego dylematu, w tym sensie komunizm ułatwiał nam życie: nie było niczego, to nie musieliśmy się zastanawiać czy być czy mieć. Kiedy w tamtych czasach ludzie czytali w Polsce Gabriela Marcela, to wydawały im się to dziwne problemy… Ktoś kupił sobie rolkę papieru toaletowego, to nosił ją na ramieniu, żeby pokazać, że ma, że kupił. Trzy dni za kawą się stało, za bananami… Teraz jest to już jakiś problem.
O etyce, naukowej drodze i oczekiwaniach świata wobec filozofów – wywiad z prof. Aleksandrem Bobko, sekretarzem stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP
– W takim razie czy możliwe jest jednoznaczne rozwiązywanie problemów etycznych?
– Trudność tych problemów wynika z samej natury pytań, które stawiamy – to nic nowego, o tym pisał świetnie już Arystoteles na samym początku Etyki nikomachejskiej (…). Natura problemów, którymi zajmuje się etyka jest taka, że niezwykle trudno dojść tam do jednoznacznych rozstrzygnięć. Rozstrzygnięcia typu dwa plus dwa równa się cztery nie bardzo są możliwe ze względu na samą naturę przedmiotu. (…) To, co jest z reguły pożyteczne, może być przyczyną zguby człowieka.
Utopia w modele myślenia
O ile oczywiście nie sposób żyć bez modelu myślenia, o tyle jednak budując go, należy mieć świadomość operowania w modelu, a nie w samej rzeczywistości; przyjmować aksjomaty własnej kultury, ale zarazem pilnować, by te nie stały się (co brzmi nieco jak oksymoron) „zanadto aksjomatyczne”.
Pluralizm bowiem sam w sobie nie jest zły… gdyby tylko nie utopie i mity, czyli niebezpiecznie fałszywe mniemania, które zdają się być naturalnym elementem każdego z myśleń.
O tym, że wszędzie warto filozofować – wywiad z drem Włodzimierzem Ziębą
Notorycznie jest też pomijany wymiar zasadności, czy normatywności i to na jego straży stoi filozofia. Nauka, czy szerzej kultura wytrzebiona z filozofii staje się skostniała i dogmatyczna, niezdolna do reflektowania samej siebie. O tyle też filozofia jest potrzebna jako samoświadomość kultury. Filozofia legitymizuje tak naukę, kulturę, a nawet – jeśli jest taka sposobność – to i świat w ogóle, jak w przypadku teodycei. Filozofia niejako strzeże porządku normatywnego. A. Ayer metaforycznie nazywał filozofa intelektualnym policjantem.
You must be logged in to post a comment.